Bruggenbouwers zijn een geschenk voor de wereld! Het zijn mensen met een groot hart, die aanvoelen wat anderen nodig hebben, alles doen om dat te verwezenlijken en daarbij nooit opgeven. Ze hebben plezier in het geluk van hun medemens, proberen elke dag van de wereld een betere plek te maken en blijven daarbij vooral bescheiden. Pater Damiaan was zo iemand. Wil je Damiaan beter leren kennen en de Damiaan in jezelf ontdekken, breng dan een bezoekje aan het vernieuwde Damiaanmuseum in Tremelo, dat vorige week heropend werd.

Thuishaven van Damiaan
Damiaan werd geboren als Jozef De Veuster op 3 januari 1840 in Tremelo als 7de kind van een graanhandelaar. Zijn moeder runde de boerderij en de kinderen werden ingeschakeld om te helpen. Het waren best armoedige tijden destijds daar in de Brabantse Kempen.  Op de schrale grond werd een soort van overlevingslandbouw bedreven. De familie De Veuster was niet rijk, maar ook niet arm, want ze hadden wat land in eigendom, konden de kinderen naar school laten gaan en ze woonden in een huis van zelfgebakken steen. In dit ouderlijk huis van Damiaan werd het Damiaanmuseum ondergebracht.

Damiaan in de voetsporen van zijn broer
Hoewel voorbestemd om zijn vader op te volgen in zijn graanhandel, koos hij net als zijn broer en 2 zussen voor een religieus leven. Hij trad in 1859 op 18-jarige leeftijd als broeder in de Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria in Leuven. Daar kreeg hij de broedernaam Damiaan. De voorbereidende studies voor het priesterschap had hij, in tegenstelling tot zijn broer August nog niet gedaan.
Maar toch kreeg hij de kans om de opleiding tot priester te volgen wegens zijn grote inzet en door de grote nood aan jonge priesters in de missies. Zijn broer Pamfiel werd in 1863 tot priester gewijd en zou snel naar de missies vertrekken op Hawaï. Maar hij werd in volle voorbereiding van zijn vertrek ernstig ziek. Hoewel Damiaan nog niet klaar was met zijn opleiding, aarzelde hij niet en deed een aanvraag bij de generale overste van de Congregatie in Parijs of hij de plaats van zijn broer mocht innemen. Tot ontstemming van de lokale overheid kreeg hij de toestemming en mocht hij in het najaar van 1863 naar Hawaï vertrekken.

Afscheid van moeder
De omstandigheden maakten dat er weinig tijd was om afscheid te nemen. Nadat hij toestemming had gekregen om te vertrekken, bezocht hij nog één keer zijn ouderlijke woning en trok met zijn moeder en een schoonzus naar Scherpenheuvel op bedevaart. Hij wilde de hulp en de zegen van O.L.Vrouw vragen om een goede missionaris te mogen zijn. In Scherpenheuvel nam hij definitief afscheid van zijn moeder en wees naar de hemel als de plaats waar ze elkaar zouden weerzien.

De eerste jaren als missionaris
De eerste negen jaren werkte hij als een klassieke missionaris op de eilanden Oahu en Hawaii. Hij las de mis, doopte, gaf catechese, bouwde kapellen en kerken en maakte kennis met de Hawaiiaanse cultuur en levensgewoonten. Tegelijk werd Damiaan in zijn parochies geconfronteerd met de lepraproblematiek en de gedwongen afzondering van melaatsen op het eiland Molokaï.  Toen in 1873 zijn bisschop een vrijwilliger zocht om in te staan voor de permanente zielezorg van de melaatsen op Molokai, bood Damiaan zich aan. Hij voelde zich aangesproken omdat hij reeds enige tijd meer en meer het gevoel kreeg dat er iets onbrak in zijn leven om een ware missiewerker te zijn.

Damiaan tussen de melaatsen
Hoewel er op Molokai een beurtrol was voorzien, liet Damiaan zijn oversten al snel weten dat hij op Molokai zou blijven. Het is daar dat hij zijn ware missie zou vinden. Hij stond de melaatsen bij in hun geestelijke nood, bood hen de troost van zijn geloof en probeerde hen die verstoten waren hun menselijke waardigheid terug te geven. Hij probeerde om de hel op Molokai te herschapen in een leefbare gemeenschap. Op alle fronten stak hij dan ook de handen uit de mouwen door kerkjes en huisjes te bouwen, maar vooral ook door hulp van buitenaf te vragen. Damiaan was een netwerker avant-la-lettre die constant brieven schreef om middelen te vragen voor zijn missiepost. Nog tijdens zijn leven werd hij al een beroemdheid en viel hem veel steun te beurt.  Hij werd tenslotte ook ziek en stierf als melaats in Molokai op 15 april 1889.

Het nieuwe belevingscentrum in Tremelo    http://www.damiaanmuseum.be/
Het vernieuwde museum is een modern interactief museum. Je kunt het museum met een audiofoon bezoeken of met een gids als je in groep komt. Het bezoek confronteert je eerst met de gezinssituatie van de jonge Jozef De Veuster in Tremelo. In de voetsporen van de jongeman wordt duidelijk dat hij een leven als graanhandelaar niet zag zitten, maar eerder opkeek naar zijn broer en 2 zussen die eerder al een religieus pad waren ingeslagen. Zo kom je in de wereld van Damiaan de missionaris terecht, die in dienst van zijn geloof zijn naasten helpt, maar steeds met respect voor de plaatselijke cultuur. Wie dieper wil ingaan op zijn gedachten en ideeën kan zijn vele brieven naar het thuisfront lezen. Met de nieuwste technieken zijn ze gedigitaliseerd en in een oogwenk op te halen via een interactief scherm. Heel aandoenlijk ook is het zelf gebouwde altaar dat een ereplaats kreeg. Naast het in beeld brengen van de levenswandel en de vele goede werken van Damiaan, wil het museum vooral ook de kracht en gedrevenheid van Damiaan in de verf zetten. Het wil de bezoeker vooral ook inspireren hoe van de wereld een betere plek te maken. Zo is er ook aandacht voor Damiaanactie die de werken van Damiaan verderzet en ideeën aanreikt om zelf een steentje bij te dragen.

Damiaanwandeling
Na het bezoek aan het museum kan je nog overwegen om wat uit te waaien aan de Dijle. Op 500 m van het museum ligt de Damiaanroute, die grotendeels gaat langs de Dijle tot in Werchter. Een mooie natuurwandeling!

Heeft u  interesse om het Damiaanmuseum en/of het omliggende Hageland te bezoeken met uw groep of vereniging, dan kunt u ons contacteren op vaneykentours@skynet.be