Wenen : van keizerlijke residentie tot ’s werelds meest leefbare stad

Muzikale en culturele slaapstad
Nog heel vaak wordt de stad Wenen vooral geassocieerd met klassieke muziekliefhebbers en reizigers op  zoek naar de daarbij passende cultuur.  Het valt ook niet te ontkennen dat Wenen een lange traditie heeft als muziekstad te midden van een decor van paleizen en monumentale kerken, voornamelijk dankzij de dynastie van de Habsburgers. Oostenrijk was in de Middeleeuwen ontstaan als hertogdom en groeide uit tot een machtig keizerrijk in de 19de eeuw. Al die tijd bleef Wenen meegroeien tot het een trotse keizerlijke stad werd. Die keizerlijke allures heeft het vandaag nog altijd.

De Habsburgers als beschermers van kunst
Reeds onder Maximiliaan I in de 16de eeuw veranderde Wenen in een centrum van kunsten. De stad floreerde, maar werd ook 2 maal belegerd door de Turken. Na de definitieve overwinning op de Turken in 1683 onderging Wenen dan ook een barokke make-over van kerken en paleizen die de triomf van de katholieke kerk moesten luister bijzetten. Tot op de dag van vandaag bepalen ze mee de sfeer van het huidige Wenen. Maria-Theresia, één van de bekendste Habsburgse heersers zette de traditie van haar voorgangers verder en zorgde voor welvaart, rust en verstandig bestuur. Zij stimuleerde de ontwikkeling van Wenen tot muzikale hoofdstad van Europa. Zo nodigde ze wonderkind Amadeus Wolfgang Mozart uit aan het keizerlijk hof. Het was de start van zijn muzikale carrière. Vanuit gans Europa trokken steeds meer componisten naar Wenen om daar zich daar te ontplooien. Creatieve geesten in allerlei  domeinen zochten en inspireerden mekaar in Wenen. Daarnaast werd de stad een smeltkroes van nationaliteiten en tradities door de vele nationaliteiten die verenigd waren in het uitgestrekte Habsburgse rijk. Het steeds meer  kosmopolitische Wenen werkte op hen in als een magneet.

Sissi, de Oostenrijkse Diana
Maar de vele nationaliteiten vertegenwoordigd in het Habsburgse rijk, waren ook haar ondergang. De roep naar onafhankelijkheid werd steeds luider en vormde een groot probleem onder keizer Frans Jozef in de 19de eeuw. Hij huwde met zijn knappe nicht, de 16-jarige Sissi, dochter van een Beierse hertog, maar had nooit tijd voor haar.  Frans Jozef werd volledig door staatszaken in beslag genomen, terwijl die Sissi niet konden boeien. Ze hield vooral van een ongedwongen levensstijl, terwijl haar dat nu net niet gegund werd aan het protocollaire Weense hof. Geen wonder dat ze tijdens een officieel bezoek aan Hongarije helemaal in de ban raakte van het veel gemoedelijker leven aldaar. Haar sympathie voor het Hongaarse volk leidde er dan ook toe dat de keizer een aantal toegevingen deed aan Hongarije. Sissi is nog steeds alom tegenwoordig in Wenen, meer zelfs, ze fungeert als een ambassadrice van de stad  en haar nagedachtenis wordt dan ook gekoesterd.  Haar looks en haar levensverhaal worden vaak vergeleken met dat van de Britse prinses Diana. Beiden werden omwille van hun schoonheid aanbeden, maar ook beklaagd omdat ze in een gouden kooi moesten leven en dat terwijl ze net zo van een ongedwongen levensstijl hielden.

Val van het Habsburgse rijk
Maar ondanks de afnemende macht van de Habsburgers, was de periode onder Frans Jozef er ook een van grandeur. De keizer liet de oude stadsmuren afbreken en tegen 1880 was op die plaats de Ringstrasse verrezen, die anno 2017 nog niets aan grandeur heeft ingeboet en als een uithangbord van het keizerlijke Wenen fungeert. Rond 1900 kende Wenen een intellectuele bloeiperiode. Denk aan de revolutionaire theorieën van Sigmund Freud over psychoanalyse en kunstenaars als Otto Wagner, Adolf Loos en Gustav Klimt die revolutionaire stijlen in het leven riepen. Maar met het einde van de Eerste Wereldoorlog valt het doek definitief over het Habsburgse rijk. Bijna driekwart van het grondgebied gaat verloren. Wat overblijft, is de kleine republiek Oostenrijk met een veel te grote hoofdstad die in het uiterste oosten van het land ligt.

Het Rode Wenen
Kort na de Eerste Wereldoorlog werd het algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen ingevoerd. De sociaal-democraten komen aan de macht in Wenen en de stad kleurt  rood. Een gigantisch sociale-woningbouwproject wordt opgestart, wat leidt tot verbazing en verwondering in de hele wereld. De verbeten strijd die vervolgens losbarst tussen  links en recht eindigt met de Anschluss van Oostenrijk door Hitler. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog was Wenen tijdelijk bezet door de Geallieerden. Na die periode kon het sociaaldemocratisch bestuur verder gezet worden.

De opfrissing
Rond 1970 begon de lange en gestage transformatie van de stad die zich kordaat van zijn grauw en stoffig imago wou ontdoen. Verwaarloosde monumentale gebouwen uit de keizerlijke tijd werden opgeknapt en de hedendaagse architectuur kreeg een kans in een aantal grootse projecten, zoals het Haas-Haus aan de Stephansplatz. Wenen kreeg ook een boost met het openen van de UNO-City in 1979, na New York en Genève de 3de zetel van de Verenigde Naties. Sinds de val van het Habsburgse rijk lag Wenen echter in de marge van de westerse wereld op een boogscheut van het IJzeren Gordijn. Dat veranderde toen het IJzeren Gordijn viel in 1989. De voormalige keizerlijke hoofdstad kon zich opnieuw profileren als culturele, politieke en economische spil tussen Oost en West. De toetreding tot de Europese Unie in 1995 droeg alleen maar bij aan de verdere ‘opgang’.
Ondertussen maakte de stad verder werk van haar uniek volkshuisvestingsbeleid. De stad is vandaag de grootste huisbaas van Europa als eigenaar van 220.000 huurwoningen. Daarmee woont ruim 60 % van de Weense bevolking in een betaalbare gemeentelijke huurwoning. Ook de private sector wordt scherp in het oog gehouden, zodat alles volgens de regels gebeurt. Volgens het gemeentebestuur hebben veel huiseigenaren trouwens onvoldoende geld om hun huis behoorlijk te onderhouden. Daarom ook wil het stadsbestuur het huidige huisvestingsbeleid handhaven.

Meest leefbare stad ter wereld
Dat Wenen booming is, blijkt verder uit het jaarlijkse onderzoek naar de leefbaarheid in steden door het adviesbureau Mercer. Op basis van  39 criteria, van politieke, sociale en economische factoren tot zaken die te maken hebben met medicijnen, gezondheid, onderwijs, ontspanning, huisvesting en bereikbaarheid, is Wenen voor het achtste jaar op rij gekozen tot meest leefbare stad ter wereld. De goede rangschikking van Wenen is zeker voor een groot deel te wijten aan de goede en betaalbare huisvesting, maar ook het efficiënte betaalbare openbaar vervoer, de vele groene zones, de prachtige architectuur en het grote cultureel aanbod maken van Wenen een topstad om in te wonen en absoluut de moeite waard om  te ontdekken!

Wie interesse heeft in deze bestemming, zie onze website www.vaneykentours.be onder busreizen :
6 dagen Wenen  op  18/7/2017

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *